kpfr > Aktualności > GOSPODARKA KUJAWSKO-POMORSKIEGO RADZI SOBIE Z SYTUACJAMI KRYZYSOWYMI

Raport GUS dotyczący sytuacji społeczno-gospodarczej województwa kujawsko-pomorskiego we wrześniu 2022 przedstawia poprawę licznych zmiennych rynkowych. Dane wskazują na wzrost zatrudnienia, spadek bezrobocia, wzrost wynagrodzeń, wzrost cen produktów rolnych, wzrost sprzedaży produkcji przemysłowej, wzrost liczby mieszkań oddanych do użytkowania, wzrost sprzedaży detalicznej i hurtowej, a także wzrost liczby przedsiębiorstw. Przedstawia on także negatywną ocenę obecnej koniunktury gospodarczej.

Poprawa wskazanych w raporcie zmiennych w stosunku do ubiegłego roku może sugerować proces powolnego wychodzenia z kryzysu gospodarczego spowodowanego covidem i dostosowywaniem się gospodarki do zaistniałej sytuacji geopolitycznej. Ocena tych czynników nie powinna być jednak prowadzona w próżni. Inflacja we wrześniu wynosiła 17,2%, a wojna w Ukrainie trwała już ponad pół roku.

Jednym z istotnych elementów, na które należy zwrócić uwagę jest bliskie powiązanie między zmiennymi gospodarczymi: wzrostem wynagrodzeń, wzrostem zatrudnienia i wzrostem sprzedaży detalicznej i hurtowej. Zgodnie z teorią ruchu okrężnego w gospodarce, te czynniki powinny oddziaływać na siebie pozytywnie. Większa sprzedaż pozwala na zwiększenie zatrudnienia i lepsze wynagrodzenia.

Wymienione czynniki utrzymywały się w okresie styczeń-wrzesień na poziomie wyższym, niż w roku poprzednim w analogicznych ramach czasowych. Sugeruje to, że nie jest to jednorazowe odchylenie, a trwały wzrost.

Na rynku pracy aż 69% bezrobotnych zostało wyrejestrowanych w związku z podjęciem aktywności zawodowej lub szkoleniowej. Oznacza to, że osoby te w przyszłości będą generować korzyści dla systemu gospodarczego jako osoby aktywne zawodowo. Oprócz tego spadła ilość osób długotrwale bezrobotnych. Pozostałe wskaźniki rynku pracy nie zmieniły się istotnie w stosunku do roku ubiegłego. Sytuacja ta wskazuje, że gospodarka wymusza na osobach bezrobotnych aktywizacje, za co może odpowiadać obecna koniunktura gospodarcza.

Sektor gastronomii i zakwaterowania odrabia straty jakie powstały podczas zamknięcia gospodarki i uzyskuje najlepsze wyniki w zakresie zatrudnienia. Wiąże się to jednak ze spadkiem pensji. Wynikać to może ze stacjonarnego trybu pracy uniwersytetów. Studenci stanowią znaczącą podaż pracy dla analizowanego sektora. Ich powrót do tzw. miast akademickich wygenerował ponownie znaczącą podaż pracy i presję na obniżenie wynagrodzeń.

W większości sektorów wynagrodzenia gonią inflacje. Jedynie w sferze transportu i gospodarki magazynowej przyrost jest wyższy, niż oczekiwany.

Widoczny jest wyraźny wzrostowy trend w przypadku cen skupu żywca, mleka i innych produktów rolnych. Trudno jest wskazać czy poprawia to sytuację rolników, z racji tego, że wzrosły również koszty produkcji. Bez zestawienia obecnych cen z ponoszonymi kosztami, ciężko określić czy sytuacja w rolnictwie się poprawiła.

Na rynku mieszkaniowym należy zwrócić uwagę na pewne opóźnienie procesów dostosowawczych. Obecnie widoczne jest, że mieszkania oddawane do użytku są mniejsze, niż w roku ubiegłym. Widoczny jest także spadek ilości planowanych mieszkań i tych, których budowa się rozpoczęła. Należy spodziewać się, że trendy te się utrzymają. Zakup mieszkań jest w znacznym stopniu zależy od rynku kredytów, które z kolei są zależne od stóp procentowych. Obecne wysokie stopy, a także oczekiwania ich dalszego podnoszenia przez NBP, w celu walki z inflacją, zniechęcają do zaciągania kredytów i kupna mieszkań.

Dane z raportu sugerują, że wojna w Ukrainie nie jest postrzegana przez przedsiębiorców jako źródło złej sytuacji poza obszarami, które bezpośrednio ich dotyczą jak np. łańcuch dostaw. Głównym źródłem problemu jest dla nich niestabilność gospodarcza zarówno przez pryzmat wysokiej inflacji, jak i nieprzewidywalności rynku. Dane GUS sugerują, że przedsiębiorcy skupiają się w istotnym stopniu na aspektach kosztowych i oczekiwaniach inflacyjnych. To te elementy wpływają na negatywne postrzeganie koniunktury. Gotowi są oni odkładać swoje decyzje inwestycyjne do momentu, w którym przyszłość będzie dla nich prostsza do prognozowania.

Analiza raportu GUS dotyczącego sytuacji społeczno-gospodarczej województwa kujawsko-pomorskiego we wrześniu 2022 sugeruje, że rynek powoli dostosowuje się do zaistniałej sytuacji gospodarczej. Ocena realnej sytuacji jest niemożliwa bez informacji o stronie kosztowej poszczególnych branż. Istotne jest to, że przedsiębiorcy postrzegają negatywnie przyszłość i obecną sytuację, co wpłynie na ich decyzje inwestycyjne, kadrowe i logistyczne. Fakt, że mechanizmy dostosowawcze działają w gospodarce, należy postrzegać pozytywnie, jednakże nie analizować ich bez szerszego kontekstu rynku.

Piotr Wiśniewski

Katedra Ekonomii na Wydziale
Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu

Opracowano na podstawie: Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa kujawsko-pomorskiego – wrzesień 2022 r.– październik  2022 r., GUS 28.10.2022 r.